Ποιές οι πιό συχνές αιτίες του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας?
Ορισμένοι τύποι του ιού των Θηλωμάτων HPV, (ιδίως οι 16,18,31) φαίνεται ότι αποτελούν πιθανά αίτια του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Αυξημένη συχνότητα έχει ανευρεθεί : σε χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, σε γυναίκες που ξεκίνησαν την σεξουαλοκή τους ζωή σε νεαρή ηλικία, σε γυναίκες με πολλαπλούς συντρόφους, σε γυναίκες που καπνίζουν , σε γυναίκες με AIDS.
Πόσο συχνός είναι?
Εμφανίζεται σε 10,500 γυναίκες τον χρόνο στις ΗΠΑ και υπολογίζεται σε 500,000 γυναίκες τον χρόνο παγκοσμίως. Μισές από αυτές θα καταλήξουν από τον καρκίνο. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί σε πολλές χώρες την πιό συχνή αιτία θανάτου των γυναικών.
Μπορεί να διαγνωσθεί καρκίνος στο τεστ Παπ?
Οχι. Το τεστ ΠΑΠ ανευρίσκει αλλοιώσεις με μεγάλη πιθανότητα κακοήθειας, οπότε απαιτείται βιοψία για να επιβεβαιωθεί η υποψία κακοήθειας. Δεν σημαίνει όμως ότι κάθε μη φυσιολογικό τεστ ΠΑΠ οδηγεί σε καρκίνο. Στις πιό πολλές περιπτώσεις οι αλλοιώσεις που βρίσκονται υποχωρούν από μόνες τους. Σε κάποιες άλλες φορές πάλι απαιτείται θεραπευτική προσέγγιση, ανάλογα το αποτέλεσμα, ώστε να μην εξελιχθούν οι αλλοιώσεις μετά από καιρό σε κακοήθεια. Συνήθως οι περισσότερες αλλοιώσεις μπορεί να πάρει δεκαετία ώστε αν εξελιχθούν σε κακοήθεια, εάν αφεθούν χωρίς παρέμβαση. Οπότε καταλαβαίνει κανείς ότι έγκαιρη διάγνωση που προσφέρει το τεστ ΠΑΠ ,μπορεί να προφυλάξει πλήρως από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Πότε πρέπει να κάνετε τέστ ΠΑΠ και πόσο συχνά.?
Συνίσταται ετήσιος έλεγχος σε όλες τις γυναίκες από 18-65 χρονών. Στατιστικές μελέτες στο Ην.Βασίλειο έδειξαν ότι έλεγχος ανά 3 χρόνια περιορίζει τον κίνδυνο κατά 91%, ενώ έλεγχος ανά χρόνο κατά 93%. Σε γυναίκες κάτω των 18, που έχουν ενεργή σεξουαλική ζωή συνίσταται να κάνουν το πρώτο τους τεστ ΠΑΠ.
Πως γίνεται?
Η διαδικασία είναι απλή. Με ένα απλό εργαλείο, που εισάγεται στον κόλπο, τον κολποδιαστολέα, ο ιαρτός μπορεί να δει τον τράχηλο της μήτρας και να λάβει το τεστ ΠΑΠ. Ο ιατρός σας θα καθαρίσει λίγο τον τράχηλο με μια μικρή γάζα από βαμβάκι, και θα λάβει το δείγμα με έν μικρό βουρτσάκι.
Ποιά ημέρα του κύκλου είναι πιο κατάλληλη?
Συνήθως όχι κατά την έμμηνο ρύση. Γίνεται ανά πάσα στιγμή. Καλό είναι να αποφύγεται συνουσία 1 ημέρα πριν, καθώς και την χρήση σπερματοκτόνων ουσιών, τζελ στον κόλπο ή διάφορα κολπικά υπόθετα.
Τί σημαίνουν τα αποτελέσματα που παίρνω από το εργαστήριο?
Οταν το τεστ είναι φυσιολογικό, τότε ο τράχηλος είναι υγιής.
Σε περίπτωση μη φυσιολογικού τεστ τα αίτια μπορεί να είναι πολλαπλά:
- Φλεγμονή: από μήκυτες, ιό θηλωμάτων ή ιο του έρπη.
- Ανώμαλα κύτταρα: συνήθως πρόκειται για δυσπλασία του τραχήλου. Αυτό δεν σημαίνει καρκίνος, αλλά χρειάζεται θεραπεία , ώστε όλα να εξελιχτούν ομαλά.
- Κύτταρα με υποψία κακοήθειας: συνήθως η υποψία κακοήθειας περιορίζεται μόνο στην επιφάνεια του τραχήλου και όχι στην μήτρα.
- Έντονη ένδειξη προχωρημένης κακοήθειας.
Σηνήθως η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να γίνεται από έμπειρο γυναικολόγο.
Τι γίνεται σε μη φυσιολογικό τεστ ΠΑΠ?
Ανάλογα με το αποτέλεσμα μπορεί να χρειαστεί να γίνει κολποσκόπηση. Η κολποσκόπηση είναι μια διαδικασία όπου ο ιατρός χρησιμοποιεί κάμερα, ώστε να γίνει προσεκτική επισκόπηση του τραχήλου. Δεν είναι επέμβαση και δεν απαιτείται νάρκωση, ακόμα και στην περίπτωση που χρειαστεί να ληφθεί βιοψία.
Ποιά είναι η θεραπεία σε περίπτωση παρουσίας προκαρκινικών κυττάρων?
Σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται να αφαιρεθεί το πάσχον κομμάτι του τραχήλου, είται με διαθερμία είτε με λέηζερ. Πρόκειται για πολύ μικρές επεμβάσεις, που μπορούν να γίνουν και με τοπική αναισθησία και με την ασθενή ξύπνια. Κάποια μικρή αιμορραγία μετά την επέμβαση δεν θα πρέπει να σας ανησυχήσει. Ο υγιής τράχηλος θα αναπτυχθεί ξανά στο σχήμα και το μέγεθος που είχε προτόυ αφαιρεθεί το μοκρό κομμάτι ύποπτου ιστού.
Τι συμβαίνει μετά την θεραπεία?
Ανάλογα με το αποτέλεσμα της βιοψίας θα χρειαστεί απλή παρακολούθηση στο εξάμηνο με κολποσκόπηση (κάμερα) και κατόπιν ανά έτος με τεστ ΠΑΠ, ώστε νε βεβαιωθεί ότι η βλάβη δεν θα επανέλθει.
Τι είναι το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας?
Υπάρχουν διάφορα ονόματα (πχ Gardasil, Cervarix) και προστατεύει από συγκεκριμένους τύπυς του ιού των θηλωματων HPV και ιδιαίτερα τους 16,18 και 6, 11 (Gardasil) (το Cervarix προστατεύει μόνο από τους τύπους 16,18). Οι τύποι 16 και 18 έχουν ενοχοποιηθεί για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου, καθώς επίσης και για καποιες μορφές καρκίνου του κόλπου, αιδοίου και πέους , ενώ οι τύποι 6 και 11 προκαλούν το 90% των κονδυλωμάτων.
Το εμβόλιο ενδείκνυται σε κορίτσια της αναπαραγωγικής ηλικίας ΠΡΙΝ την έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής.
Εφαρμόζεται σε 20 χώρες στην Ευρώπη και 71 σε όλον τον κόσμο.