Διαβήτης στην εγκυμοσύνη

Τι είναι ο διαβήτης κύησης?

Ο διαβήτης κύησης είναι μια προσωρινή μορφή (στις περισσότερες περιπτώσεις) διαβήτη, κατά την οποία το πάγκρεας δεν μπορεί να παράξει αρκετή ποσότητα ινσουλίνης για να καλύψει τις ανάγκες κατά την κύηση. Παρατηρείται επίσης αυξημένη αντίσταση των ιστών στην ινσουλίνη. Συμπτώματα και σημεία περιλαμβάνουν:

Γλυκόζη στα ούρα
Αίσθημα δίψας
Συχνουρία
Κούραση
Ναυτία
Συχνές ουρολοιμώξεις

Πόσο συχνός είναι ο διαβήτης κύησης?

Απαντά σε ποσοστό 5-10% όλων των κυήσεων

Ποιές οι επιπτώσεις του διαβήτη κύησης στην έγκυο γυναίκα?

Η έγκυος διατρέχει αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας (υπέρταση στην κύηση), πυελονεφρίτιδας (λοίμωξη ουροποιητικού) και πολυυδράμνιου (αυξημένο υγρό στον σάκο της κύησης)

Ποιό ποσοστό των γυναικών με διαβήτη κύησης θα αναπτύξουν μελλοντικά σακχαρώδη διαβήτη?

Κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι 36% των γυναικών που διαγνώσκονται με διαβήτη κύησης θα αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.

Ποιός ο κίνδυνος μιας εγκύου που είχει διαβήτη στην προηγούμενη κύηση, να έχει διαβήτη και στην επόμενη κύηση?

Γύρω στο 60-70%

Ποιές οι επιπτώσεις του διαβήτη κύησης στο έμβρυο?

Βραχυπρόθεσμες επιπλοκές περιλαμβάνουν αυξημένη περιγεννητική θνησιμότητα και θνητότητα, μακροσωμία (μεγάλο βάρος γέννησης) δυστοκία όμων (δυσκολία τοκετού των όμων), θνησιγενή και λοιπά μεταβολικά προβλήματα. Μακροπρόθεσμες επιπλοκές περιλαμβάνουν παιδική παχυσαρκία, και εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 νωρίς στην ενήλικο ζωή

Μπορεί ο διαβήτης κύησης να προκαλέσει συγγενέις ανωμαλίες οργανογένεσης του εμβρύου?

Οχι. Ο διαβήτης κύησης εμφανίζεται συνήθως αργά στην κύηση, στο τέλος του 2^ου τριμήνου- αρχές 3^ου τριμήνου, όπου η oργανογένεση έχει ολοκληρωθεί.

Πότε πρέπει να γίνεται ο έλεγχος για διαβήτη κατά την κύηση?

Κατά την 24^η – 28^η εβδομάδα κύησης και ονομάζεται Δοκιμασία Ανοχής Γλυκόζης (ΔΑΓ)

Πως γίνεται η Δοκιμασία Ανοχής Γλυκόζης?

Υπάρχουν μικροδιαφορές από χώρα σε χώρα. Δεν υπάρχουν οδηγίες στην Ελλάδα. Στο Ην. Βασίλειο και στις ΗΠΑ συστήνεται το τεστ 2 ωρών. Η γυναίκα θα πρέπει να είναι νηστική τουλάχιστον 8 ώρες προ του τεστ, αλλά όχι περισσότερες από 14 ώρες (κατά τη διάρκεια της νύχτας). Συστήνεται κατανάλωση 150 mg/ ημέρα υδρογονανθράκων για 3 ημέρες προ του τεστ, ώστε να αποφεύγονται τυχόν ψευδώς θετικά αποτλέσματα. Η ασθενής πρέπει να είναι ξεκούραστη τουλάχιστον 30 λεπτά προ του τεστ και να μην έχει καπνίσει για 12 ώρες πριν το τεστ. Κατά τη διάρκεια του τεστ συστήνεται στην έγκυο να μην καπνίζει και να παραμένει καθιστή, ώστε να έχει ελάχιστη φυσική δραστηριότητα. Ελέγχεται αρχικά το σάκχαρο νηστίας. Κατόπιν η γυναίκα λαμβάνει 75mg διαλύματος γλυκόζης μέσα σε 5 λεπτά. Στη συνέχεια ελέγχεται ξανά το σάκχαρο του αίματος 1 και 2 ώρες μετά την λήψη της γλυκόζης. Μετά το τέλος του τεστ η έγκυος μπορεί να καταναλώσει ψωμί ολικής άλεσης ή σνακ με πρωτείνη, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος αντανακλαστικής υπογλυκαιμίας. Η καμπύλη σακχάρου μπορεί να γίνει και με την λήψη Lucozade.

Ποιά είναι τα διαγνωστικά επίπεδα διαβήτη της κύησης?

Τα κριτήρια που έχουν προταθεί για καμπύλη σακχάρου με 75 γρ γλυκόζης είναι:

Σάκχαρο νηστίας: > 92mg/dl

Σακχαρο 1^ης ώρας: >180 mg/dl

Σάκχαρο 2^ης ώρας: >153mg/dl

Πηγή: International Association of Diabetes and Pregnancy Study Groups Consensus Panel.
Diabetes Care. 2010 Mar;33(3):676-82.

Καμπύλη σακχάρου με Lucozade:

Επειδή το σακχαρόνερο δυσκολεύει στην κατάποση αρκετές έγκυες γυναίκες, ο Παγκόσμιο Οργανισμός Υγείας αποδέχεται πως η καμπύλη σακχάρου μπορεί να γίνει και με το ενεργειακό ποτό Lucozade.

Η δόση που περιέχει 75 γραμμάρια γλυκόζης ( σε Lucozade των 73kcal/100 ml ) είναι : 394ml ή 421γραμμάρια.

πηγή : file:///C:/Users/kkost/Downloads/GTTDec2003a%20(1).pdf

Ποιές γυναίκες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη στην κύηση?

Οι γυναίκες με:

Προηγούμενο ιστορικό διαβήτη σε κύηση
Ιστορικό κάθεξιν αποβολών
Ιστορικό ανεξήγητων εμβρυικών θανάτων
Προηγούμενο ιστορικό γέννησης νεογνού με βάρος > 4 κιλά
Ιστορικό προεκλαμψίας
Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη κύησης σε συγγενή πρώτου βαθμού
Παχυσαρκία (ΒΜΙ>27)
Πολυυδράμνιο
Αυξημένη πρόσληψη βάρους κατά την κύηση
Ηλικία εγκύου > 30 έτη

Πώς γίνεται ο έλεγχος κατά την εγκυμοσύνη εαν έχετε διαβήτη κύησης?

Ο βασικός στόχος είναι να ελεγθεί το σάκχαρο της εγκύου. Συστήνονται:

Τακτικός έλεγχος της εγκύου και του εμβρύου
Ελεγχος του σακχάρου αίματος από την ίδια την έγκυο
Θεραπεία με ινσουλίνη ή μετφορμίνη εαν χρειαστεί
Δίαιτα και άσκηση

Ποιές είναι οι διαιτητικές οδηγίες για τον έλεγχο του διαβήτη κύησης?

Συστήνεται θερμιδική κατανάλωση 30-35kcal/kgτου ιδεατού βάρους σώματος ανά ημέρα, με την έγκυο να λαμβάνει οχι λιγότερες από 1800 και όχι περισσότερες απο 2800 θερμίδες την μερα. Η σωματική άσκηση κρίνεται πολύ σημαντική. ΠΡΟΣΟΧΗ: τα αποτελέσματα της άσκησης στον μεταβολισμό του σακχάρου χρειάζοντια 4 εβδομάδες για να φανούν.

Ποιά τα επιθυμητά επίπεδα γλυκόζης?

Σάκχαρο νηστίας: <95 mg/dl
Σάκχαρο μεταγευματικό 1 ώρας: < 140mg/dl
Σάκχαρο μεταγευμετικό 2 ωρών : < 115mg/dl

πηγή : https://www.nice.org.uk/guidance/ng3/chapter/1-Recommendations#intrapartum-care-2

Πότε θα πρέπει να γίνεται ο τοκετός σε παρουσία διαβήτη στην κύηση?

Με βάση τα αναθεωρημένα κριτήρια του National Institute of Clinical Excellence (NICE) Feb 2015 :

Σε γυναίκες με διαβήτη τύπου 1 και διαβήτη τύπου 2 ανάμεσα στις 37⁺⁰ ως 38⁺⁶ εβδομάδες κύησης
Πρίν τις 37⁺⁰ εβδομάδες όταν υπάρχουν επιπλοκές στη μητέρα ή στο έμβρυο
Όχι αργότερα των 40⁺⁶ εβδομάδων σε διαβήτη κύησης ελεγχόμενο πλήρως με δίαιτα.
Πρίν τις 40⁺⁶ εβδομάδες σε διαβήτη κύησης όταν υπάρχουν επιπλοκές από τη μητέρα ή το έμβρυο

πηγή https://www.nice.org.uk/guidance/ng3/chapter/1-Recommendations#intrapartum-care-2

Αποτελεί ο διαβήτης κύησης αντένδειξη για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική (vbac) ?

Οχι

Ποιές είναι οι οδηγίες μετά τον τοκετό?

Ενα ποσοστό μεταξύ 5-20% των γυναικών με διαβήτη κύησης εξακολουθούν να έχουν διαταραγμένο μεταβολισμό γλυκόζης ακόμα και μετά τον τοκετό. Πιθανότατα το πρόβλημα προ-υπήρχε προ της εγκυμοσύνης. Γι’ αυτό συστήνεται επανάληψη της Δοκιμασιας Ανοχής Γλυκόζης, σε ένα μινι τεστ 2 ωρών, με 75 γραμ γλυκόζης, 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό.