Κύηση: ένα ταξίδι 9 μηνών

Πόσο σύντομα μετά την γονιμοποίηση μπορεί να ανιχνευτεί η χοριακή γοναδοτροπίνη b-HCG?

7 μέρες μετά την γονιμοποίηση (4-5 μέρες μετά την εμφύτευση) τα επίπεδα της ορμόνης αυξάνονται πάνω των 25 miu/ml και μπορεί να ανιχνευθεί και να δώσει θετικό τέστ κύησης. Τα επίπεδα της b-HCG κορυφώνονται γύρω στις 8-10 εβδομάδες της κύησης και φτάνουν στις 100,000, ενώ κατόπιν υποχωρούν σε όρια περί του 500 miu/ml στις 100-130 μέρες ηλικίας κύησης.

Σε τι επίπεδα b-HCG μπορεί να ανιχνευθεί ένα έμβρυο στον υπέρηχο?

Με ένα σύγχρονο μηχάνημα υπερήχων ,σε επίπεδα ορμόνης 1000-1500 miu/ml μπορεί να φανεί εμβρυικός πόλος και θετική καρδιακή λειτουργία.

Πόσο μεγαλώνει ο όγκος της μήτρας στην κύηση?

1000 φορές

Από που παράγεται η προγεστερόνη στην κύηση?

Από το ωχρό σωμάτιο , τις πρώτες εβδομάδες της κύησης, και από τον πλακούντα από την 7^η με 9^η εβδομάδα και έπειτα.

Ποιές αλλαγές συμβαίνουν στο αναπνευστικό σύστημα της εγκύου κατά την κύηση?

Αύξηση 10-20% στην κατανάλωση οξυγόνου και αύξηση στον κατά λεπτό όγκο αναπνεόμενου αέρα. Το διάφραγμα ανυψώνεται κατά 4 εκατοστά και η διάμετρος του θώρακα αυξάνει κατά 2 εκατοστά. Η περιφέρεια του θώρακα μπορεί να αυξηθεί έως και 10 εκατοστά. Η προγεστερόνη ελαττώνει την περιεκτικότητα διοξειδίου του άνθρακα στους πνεύμονες.

Ποιές οι αλλαγές στο καρδιοαγγειακό σύστημα?

50% αύξηση στον όγκο του αίματος. 30-50% αύξηση στην καρδιακό όγκο παλμού. Ο σφυγμός αυξάνεται ελάχιστα. Παρατηρείτει μικρή ελάττωση της αρτηριακής πίεσης στο 2^ο τρίμηνο της κύησης, λόγω ελάττωσης των περιφερικών αγγειακών αντιστάσεων. Η αρτηριακή πίεση επανέρχεται στο φυσιολογικό στο 3^ο τρίμηνο της κύησης. Ο συνδυασμός της μεγαλύτερης αύξησης του όγκου του πλάσματος με την μικρότερη αύξηση των ερυθρών αιμοσφαιρίων οδηγεί σε αναιμία , η οποία είναι φυσιολογική κατά την κύηση. Τα λευκά αιμοσφαίρια αυξάνονται σε 12,000 και μπορεί να φτάσουν και τα 20,000 κατά τον τοκετό. Ταυτόχρονα αυξάνονται οι παράγοντες πήξης I, VII, VIII, IXκαι X, ενώ παρατηρείται ελάττωση της πρωτείνης C και S καθώς και της ινοδογονολυτικής δραστηριότητας. Ολα τα παραπάνω κάνουν το αίμα να πήζει πιό εύκολα.

Ποιές οι αλλαγές στο γαστρεντερικό σύστημα?

Η προγεστερόνη επιβραδύνει την κινητικότητα του στομάχου, προκαλώντας οισοφαγική παλινδρόμηση, ενώ συνάμα ελαττώνει την κινητικότητα και του εντέρου και της χοληδόχου κύστης. Πρωινές ναυτίες και έμετοι είναι συχνό φαινόμενο και μπορεί να οφείλονται στα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων και χοριακής γοναδοτροπίνης, των 2 ορμονών που κυριαρχούν στην εγκυμοσύνη. Οι ναυτίες και οι έμετοι μπορούν να βελτιωθούν με σωστή δίαιτα και βελτιωμένη διατροφή. Για παράδειγμα η κατανάλωση συχνότερων και μικρότερων ποσοτήτων φαγητού και ποτού, και η κατανάλωση ρυζιού και ζυμαρικών μπορεί να βοηθήσει. Μικρά κράκερς μπορούν να βοηθήσουν στις ναυτίες, ιδίως εάν η έγκυος γυναίκα καταναλώνει 1-2 πριν σηκωθεί από το κρεβάτι το πρωί.

Για τις καούρες συστήνεται:

• Κατανάλωση μικρότερων γευμάτων
• Ναη μην γίνεται κατάκλιση στο κρεβάτι για κάποιες ώρες μετά το φαγητό
• Αποφυγή καφείνης, καπνού και αλκοόλ
• Αντιόξινα σε υγρή μορφή

Για τις βραδινές καούρες συστήνεται:

• Το τελευταίο γεύμα της ημέρας να απέχει κάποιες ώρες από την βραδυνή κατάκλιση
• Κατάκλιση με σο κεφάλι σε ανασηκωμένη θέση (με χρήση μαξιλαριών)

Το στομάχι παράγει λιγότερα οξέα κατά την κύηση. Κατά συνέπεια, τα διάφορα έλκη του στομάχου συνήθως βελτιώνονται ή δεν προκαλούν προβλήματα.

Οσο προχωράει η εγκυμοσύνη αυξάνεται η πίεση από την μήτρα στο ορθό έντερο και προκαλείται δυσκοιλιότητα, η οποία επιδεινώνεται από την χαμηλή κινητικότητα του εντέρου που προκαλεί η προγεστερόνη.

Οι αιμορροίδες αποτελούν συχνό πρόβλημα, και προκαλούνται από την πίεση του βάρους της μήτρας και την δυσκοιλιότητα. Υπακτικά και αναισθητικά gel ,ή θερμά λουτρά ενδείκνυνται σε σοβαρές καταστάσεις.

Ποιά τα συχνότερα προβλήματα από το νευρικό σύστημα?

• Ισχιαλγία: αλλαγή του άξονα της πυέλου και χαλάρωση των συνδέσμων οδηγούν σε συμπίεση νεύρων, που συνήθως εντοπίζεται στον έναν γλουτό, και μπορεί να επεκτείνεται στο κάτω άκρο και πόδι. Κατακράτηση υγρών που συμβαίνει στην εγκυμοσύνη επίσης παίζει κάποιον ρόλο στην εμφάνιση ισχιαλγίας.
• Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα: μονόπλευρη ή αμφίπλευρη: συμβαίνει όταν ένα νεύρο παγιδεύεται και προκαλεί πόνο, ελαττωμένη αισθητικότητα και αδυναμία κυρίως στα πρώτα 3 δάκτυλα.

Ποιές οι αλλαγές στο δέρμα?

Υπερχρωμάτωση δέρματος από τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη παρατηρείται στην περιοχή γύρω από την θηλή του μαστού, στην μέση γραμμή της κοιλίας, ενώ συχνό είναι και το χλόασμα της εγκυμοσύνης (υπερχρωμάτωση του δέρματος του προσώπου, που ονομάζεται και προσωπείο της εγκυμοσύνης). Κνησμός εμφανίζεται στο 15% των γυναικών, συνήθως χωρίς εξάνθημα, ως αποτέλεσμα της αύξησης των χολικών οξέων (χολόσταση κύησης)

Αλλαγές στους μαστούς

Οι μαστοί αυξάνονται σε μέγεθος υπό την επίδραση των οιστρογόνων της κύησης. Οι γαλακτοφόροι αδένες αυξάνουν σταδιακά σε αριθμό και καθίστανται ικανοί να παράγουν γάλα. Μπορεί να παρατηρηθεί υπερευαισθησία στους μαστούς και άλγος. Συστήνεται στις εγκύους να φοράνε στηθόδεσμους που είναι άνετοι και παρέχουν επαρκή στήριξη.

Κατά τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης οι μαστοί μπορεί να παράγουν ένα λεπτόρρευστο γαλακτώδες, κιτρινωπό υγρό , το πρόγαλα. Το πρόγαλα παράγεται επίσης και κατά τις πρώτες ημέρες αμέσως μετά τον τοκετό, πριν το γάλα. Είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και αντισώματα, και αποτελεί το πρώτο φαγητό του νεογνού.

Αλλαγές στο ουροποιητικό σύστημα

Οπως η καρδιά, έτσι και οι νεφροί λειτουργούν πιό έντονα κατά την κύηση, ώστε να καθαρίσουν τον αυξημένο όγκο αίματος. Ο όγκος του αίματος που περνά από τους νεφρούς φτάνει στο μέγιστο μεταξύ 16^ης - 24^ης  εβδομάδας κύησης και παραμένει σταθερός μέχρι και λίγο πριν τον τοκετό, όπου ο μεγάλος όγκος της μήτρας ελαττώνει την παροχή αίματος προς τους νεφρούς..

Η λειτουργεία των νεφρών φυσιολογικά αυξάνει σε ξαπλωτή θέση και ελαττώνεται σε όρθια στάση. Κατά την κύηση αυτή η δραστηριότητα γίνεται πιό έντονη- γι΄αυτό και εμφανίζεται το αίσθημα της συχνής έπειξης για ούρηση, ενόσω η έγκυος γυναίκα ξαπλώνει πχ για να κοιμηθεί. Προς το τέλος της κύησης η ανάπαυση στην αριστερή πλευρά αυξάνει την δραστηριότητα του νεφρού περισσότερο από ότι η ύπτια θέση. Αυτό γιατί στην αριστερή πλευρά χαραρώνει η πίεση της μήτρας στα μεγάλα αγγεία της κοιλιάς που παροχετεύουν το αίμα από τα κάτω άκρα.

Το μεγάλο μέγεθος της μήτρας πιέζει την κύστη διαρκώς, ελαττώνοντας την χωρητικότητά της, οπότε και προκαλέιται το αίσθημα της γεμάτης κύστης συχνότερα από ότι φυσιολογικά. Ως συνέπεια η έγκυος γυναίκα νιώθει το αίσυημα της ούρησης συχνότερα από ότι πριν την εγκυμοσύνη.

Στάδια κύησης και ανάπτυξης